Διάσπαση Προσοχής
Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με ή χωρίς Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) η οποία είναι διεθνώς γνωστή ως Attention Deficit Hyperactivity Disorder(AD/HD) ,αποτελεί μια από τις συχνότερα διαγνωσμένες διαταραχές σε παιδιά σχολικής ηλικίας , ενώ πρώιμα σημάδια της εντοπίζονται στα παιδιά πριν από την ηλικία των 6 ετών. Τα αίτια της διαταραχής είναι ιατρικά (νευρολογικά, βιοχημικά). Αν υπάρχουν συμπτώματα που ταιριάζουν με τα παραπάνω αλλά εμφανίζονται ξαφνικά στο παιδί ή σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα ή είναι περιορισμένης διάρκειας τότε δεν πρόκειται για την Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής με ή χωρίς Υπερκινητικότητα και τα αίτια μπορεί να είναι ψυχολογικοί παράγοντες όπως τραυματικές εμπειρίες, διαζύγιο κτλ.
Τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ πολλές φορές παρουσιάζουν δυσκολίες στην ανάπτυξη του λόγου και της ομιλίας. Σε έρευνες έχει διαπιστωθεί ότι το 6-23% των παιδιών με ΔΕΠ-Υ αργεί να μιλήσει, ενώ δεν παρουσιάζεται δυσκολία στην κατανόηση του προφορικού λόγου σε ποσοστό μεγαλύτερο απ ’ότι εμφανίζεται σε παιδιά χωρίς την διαταραχή.
Ένας τομέας όπου τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ αντιμετωπίζουν τεράστιες δυσκολίες είναι αυτός της μάθησης. Σχεδόν όλα τα παιδιά με την συγκεκριμένη διαταραχή που παραπέμπονται στον ειδικό έχουν πολύ μειωμένες επιδόσεις στο σχολείο, που δεν αφορούν τις νοητικές ικανότητες αλλά σχετίζονται με την απροσεξία, την παρορμητικότητα και την ανησυχία που παρουσιάζουν, τόσο μέσα στην τάξη όσο και στην προετοιμασία στο σπίτι για την επόμενη μέρα.
Ένα παιδί με ΔΕΠ-Υ όπως ο Μάριος αν δεν διαγνωστεί έγκαιρα και δεν δοθεί η σημασία που χρειάζεται για να βοηθηθεί , τα προβλήματα που αντιμετωπίζει θα τον ακολουθήσουν καθ όλη την διάρκεια του ακαδημαϊκών χρόνων με συνέπειες τόσο στις επιδόσεις του όσο και στην ψυχολογία του.
Τι μπορεί να παρουσιάζει ένα παιδί με Δ.Ε.Π / Υ;
- Αποτυγχάνει να συγκεντρώσει την προσοχή σε λεπτομέρειες ή κάνει λάθη απροσεξίας σε σχολικές εργασίες, τη δουλειά ή άλλες δραστηριότητες.
- Φαίνεται ότι δεν ακούει όταν του απευθύνεται ο λόγος.
- Δυσκολεύεται να οργανώσει δουλειές και δραστηριότητες.
- Συχνά αποφεύγει, αποστρέφεται ή δείχνει απροθυμία να εμπλακεί σε έργα που απαιτούν σταθερή και διαρκή πνευματική προσπάθεια.
- Χάνει αντικείμενα απαραίτητα για εργασίες ή δραστηριότητες.
- Ξεχνά καθημερινές δραστηριότητες.
- Κινεί νευρικά τα χέρια και τα πόδια ή στριφογυρίζει στη θέση του.
- Συχνά σηκώνεται από τη θέση του μέσα στην τάξη ή σε άλλες περιστάσεις στις οποίες επιβάλλεται να παραμείνει καθισμένο.
- Συχνά τρέχει ή σκαρφαλώνει με τρόπο που δεν ταιριάζει σε χώρους ή περιστάσεις.
- Συχνά μιλά πολύ και ακατάπαυστα.
- Δυσκολεύεται να περιμένει τη σειρά του.
- Διακόπτει ή παρεμβαίνει σε συζητήσεις-δράσεις των άλλων.
- Συναισθηματική αστάθεια
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Αναβλητικότητα
- Βαριέται εύκολα
Πρώιμη εικόνα Συμπτωμάτων
"Ο Μάριος είναι πεντέμισι ετών και πηγαίνει στο νηπιαγωγείο. Η δασκάλα του μας ενημέρωσε ότι δεν κάθεται στην θέση του ήρεμος για να ολοκληρώσει μια δραστηριότητα, ότι μοιάζει συνεχώς να είναι ανήσυχος σαν να έχει μονίμως ‘υπερένταση’, σηκώνεται από την θέση του τρέχει μέσα στην τάξη, σκαρφαλώνει, δεν συγκεντρώνεται και δεν ασχολείται περισσότερο από μερικά λεπτά με τα εκπαιδευτικά παιχνίδια.
Η αλήθεια είναι ότι και εγώ είχα προσέξει ότι είναι απρόσεκτος, κινείται όλη την ώρα, δείχνει σαν μην με ακούει όταν του μιλάω, δεν κάθεται εύκολα να ασχοληθούμε με τα γραμματάκια ή με πάζλ μόνο το βράδυ λίγο πριν πέσει για ύπνο είναι πιο ήρεμος."
Παρέμβαση
Αρχικά αφού γίνει η διάγνωση οι γονείς ενημερώνονται από τους ειδικούς για να κατανοήσουν καλύτερα και με λεπτομέρειες την συμπεριφορά του παιδιού τους. Κατόπιν διαμορφώνεται το πρόγραμμα θεραπειών ανάλογα με τις ανάγκες του παιδιού. Η παρέμβαση είναι στοχευμένη και εξατομικευμένη με έμφαση σε τεχνικές ενίσχυσης προσοχής, διατήρησης συγκέντρωσης, ενίσχυση μαθησιακών ικανοτήτων, ψυχολογική υποστήριξη και συμβουλευτική γονέων.
Στο πρόγραμμα του παιδιού θα πρέπει να υπάρχει συνέπεια και σταθερότητα για να μπορέσει το παιδί να βοηθηθεί και να ξεπεράσει τις δυσκολίες του.